Arduino ile ATtiny13 Programlama Rehberi
Arduino ile ATtiny13 Programlama Rehberi
ATtiny13, **Atmel** (şimdi Microchip Technology) tarafından üretilen küçük bir mikrodenetleyicidir. Özellikle düşük güç tüketimi ve kompakt boyutları ile dikkat çeker. Bu özellikleri sayesinde ATtiny13, çeşitli projelerde ve uygulamalarda tercih edilmektedir. Bu makalede, ATtiny13’ün nasıl programlanacağı, Arduino IDE kullanarak geliştirme yapmanın avantajları ve örnek projeler üzerinde durulacaktır.
ATtiny13 Nedir?
ATtiny13, 8-bit AVR mimarisine dayanan bir mikrodenetleyicidir. 1 KB program belleği, 64 byte SRAM ve 512 byte EEPROM ile donatılmıştır. **6 adet I/O pini** ile birlikte gelir ve bu pinler, çeşitli giriş ve çıkış işlemleri için kullanılabilir. ATtiny13, genellikle düşük maliyetli ve düşük güç tüketimi gerektiren projelerde kullanılır.
ATtiny13’ün Özellikleri
– **8-bit AVR mimarisi**: Hızlı ve etkili işlem yapabilme yeteneği.
– **1 KB program belleği**: Küçük projeler için yeterli alan.
– **6 I/O pini**: Çeşitli sensörler ve elemanlar ile bağlantı imkanı.
– **Düşük güç tüketimi**: Pil ile çalışan projeler için idealdir.
– **Dahili osilatör**: Harici bir osilatör kullanmadan çalışabilme özelliği.
Gerekli Malzemeler
ATtiny13 ile çalışmak için aşağıdaki malzemelere ihtiyacınız olacak:
– **ATtiny13 mikrodenetleyici**
– **Arduino kartı** (Uno, Nano veya Mega)
– **Breadboard** ve **jumper kablolar**
– **10 µF kapasitör** (Arduino’yu ISP modunda çalıştırmak için)
– **Programlama yazılımı**: Arduino IDE
– **Gerekli kütüphaneler**: ATtiny13 için uygun kütüphaneler
Arduino IDE ile ATtiny13 Programlama
ATtiny13’ü programlamak için Arduino IDE kullanmak oldukça yaygındır. Aşağıda adım adım nasıl yapılacağı açıklanmaktadır:
1. Arduino IDE’nin Kurulumu
Arduino IDE’yi [resmi Arduino web sitesinden](https://www.arduino.cc/en/software) indirip kurun. Kurulumdan sonra, yazılımı açın.
2. ATtiny13 Kartının Eklenmesi
ATtiny13’ü programlamak için Arduino IDE’ye kart desteği eklemeniz gerekmektedir. Bunun için aşağıdaki adımları izleyin:
1. **Arduino IDE’yi açın**.
2. **File** menüsünden **Preferences** seçeneğine tıklayın.
3. **Additional Boards Manager URLs** kısmına aşağıdaki bağlantıyı ekleyin:
“`
http://drazzy.com/package_drazzy.com_index.json
“`
4. **Tools** menüsünden **Board** seçeneğine gidin ve **Boards Manager**’ı açın.
5. Arama kutusuna “ATtiny” yazın ve **ATtinyCore** kütüphanesini yükleyin.
3. ATtiny13’ün Bağlantı Şeması
ATtiny13’ü Arduino ile programlamak için aşağıdaki bağlantı şemasını kullanabilirsiniz:
– **Arduino’nun 10. pini** ATtiny13’ün **RESET** pinine bağlanır.
– **Arduino’nun 11. pini** ATtiny13’ün **MOSI** pinine bağlanır.
– **Arduino’nun 12. pini** ATtiny13’ün **MISO** pinine bağlanır.
– **Arduino’nun 13. pini** ATtiny13’ün **SCK** pinine bağlanır.
– **GND** ve **VCC** bağlantıları da yapılmalıdır.
**Not:** Bağlantıları yaparken dikkatli olun, yanlış bağlantılar mikrodenetleyiciye zarar verebilir.
4. Programlama Modunun Ayarlanması
Arduino’yu ATtiny13’ü programlamak için ISP (In-System Programming) modunda çalıştırmalısınız. Bunun için Arduino kartınızın üzerindeki 10 µF kapasitörü kullanarak RX ve TX pinleri arasında bağlantı yapmanız gerekmektedir. Bu, Arduino’nun seri iletişimini devre dışı bırakacaktır.
5. İlk Programınızı Yazma
ATtiny13’e yüklemek için basit bir “Blink” programı yazalım:
“`cpp
void setup() {
pinMode(0, OUTPUT); // Pin 0’ı çıkış olarak ayarla
}
void loop() {
digitalWrite(0, HIGH); // Pin 0’ı HIGH yap
delay(1000); // 1 saniye bekle
digitalWrite(0, LOW); // Pin 0’ı LOW yap
delay(1000); // 1 saniye bekle
}
“`
Bu kod, ATtiny13’ün 0 numaralı pinine bağlı bir LED’in her saniye yanıp sönmesini sağlar.
6. Programı Yükleme
1. **Tools** menüsünden **Board** seçeneğine gidin ve **ATtiny13**’ü seçin.
2. **Processor** kısmında **ATtiny13** seçeneğini seçin.
3. **Clock** ayarını 9.6 MHz olarak ayarlayın.
4. **Programmer** kısmında **Arduino as ISP** seçeneğini seçin.
5. **Upload** butonuna tıklayarak programı yükleyin.
Örnek Projeler
ATtiny13 ile yapabileceğiniz bazı projeler şunlardır:
– **LED Kontrolü**: Basit bir LED yanıp sönme uygulaması.
– **Sensör Okuma**: Sıcaklık veya nem sensörü ile veri okuma.
– **Motor Kontrolü**: Bir DC motorun hızını ve yönünü kontrol etme.
– **Uzaktan Kumanda**: IR alıcı ile uzaktan kumanda uygulaması.
ATtiny13, düşük maliyetli ve düşük güç tüketimi gerektiren projeler için mükemmel bir mikrodenetleyicidir. Arduino IDE kullanarak programlamak, bu mikrodenetleyici ile çalışmayı kolaylaştırır. Yukarıda belirtilen adımları takip ederek, ATtiny13 ile çeşitli projeler geliştirebilir ve mikrodenetleyici dünyasına adım atabilirsiniz.
Unutmayın, **deneyerek öğrenmek** en iyi yöntemdir. Farklı projeler deneyerek ATtiny13’ün yeteneklerini keşfedin ve kendi yaratıcı projelerinizi geliştirin!
Arduino ile ATtiny13 programlama, mikrodenetleyici projelerine başlamak için harika bir yoldur. ATtiny13, düşük maliyetli ve küçük boyutlu bir mikrodenetleyici olup, birçok basit uygulama için yeterli güce sahiptir. Arduino platformu, ATtiny13 gibi mikrodenetleyicileri programlamayı kolaylaştıran bir ortam sunarak, kullanıcıların daha karmaşık projelere yönelmelerini sağlar. Bu rehber, ATtiny13’ü Arduino IDE ile programlamaya yönelik adım adım bir kılavuz sunmaktadır.
İlk olarak, ATtiny13’ü programlamak için gerekli olan donanım ve yazılım bileşenlerini temin etmelisiniz. Bir Arduino kartı (örneğin, Arduino Uno), ATtiny13 mikrodenetleyicisi, bir breadboard ve bazı jumper kabloları gerekecektir. Ayrıca, ATtiny13’ü programlamak için “Arduino as ISP” (Arduino’yu ISP olarak kullanma) yöntemini kullanacağız. Bu, Arduino kartını bir programlayıcı olarak kullanarak ATtiny13’ü programlamamıza olanak tanır.
Arduino IDE’yi kullanarak ATtiny13’ü programlayabilmek için öncelikle gerekli kütüphaneleri yüklemeniz gerekmektedir. Bunun için, Arduino IDE’yi açın ve “File” menüsünden “Preferences” seçeneğine tıklayın. Açılan pencerede, “Additional Boards Manager URLs” kısmına ATtiny board’larının URL’sini ekleyin. Daha sonra “Tools” menüsünden “Board” seçeneğine tıklayıp “Boards Manager”ı açarak ATtiny13’ü bulup yükleyin. Bu işlem, ATtiny13 mikrodenetleyicisi için gerekli ayarları ve kütüphaneleri kuracaktır.
ATtiny13’ü programlamak için Arduino kartınızı ISP olarak kullanabilmek için bazı bağlantılar yapmalısınız. Arduino kartının pinlerini ATtiny13’ün pinlerine bağlayarak bir devre oluşturun. Örneğin, Arduino’nun 10 numaralı pinini ATtiny13’ün “RESET” pinine, 11, 12 ve 13 numaralı pinlerini ise ATtiny13’ün “MOSI”, “MISO” ve “SCK” pinlerine bağlayın. Ayrıca, ATtiny13’ün VCC ve GND pinlerini de uygun bir şekilde beslemelisiniz. Bu bağlantılar tamamlandığında, ATtiny13’ü programlamaya hazır hale geleceksiniz.
Programlama aşamasına geçmeden önce, Arduino IDE’de doğru ayarları yapmalısınız. “Tools” menüsünden “Board” seçeneğinden ATtiny13’ü seçin. Ardından, “Processor” kısmında ATtiny13’ün modelini ve “Clock” kısmında ise saat hızını belirleyin. Bu ayarların doğru olduğundan emin olduktan sonra, programınızı yazmaya başlayabilirsiniz. Örnek bir LED blink kodu ile başlayarak, ATtiny13’ün temel işlevlerini test edebilirsiniz.
Kodunuzu yazdıktan sonra, Arduino kartınızı ATtiny13’e yüklemek için “File” menüsünden “Upload Using Programmer” seçeneğini seçin. Bu işlem, yazdığınız kodu ATtiny13’e yükleyecektir. Eğer her şey doğru yapıldıysa, ATtiny13 üzerindeki LED’in belirlediğiniz süre aralıklarında yanıp sönmeye başladığını göreceksiniz. Bu, ATtiny13 ile başarılı bir şekilde programlama yaptığınız anlamına gelir.
ATtiny13 ile daha karmaşık projeler geliştirmek için çeşitli sensörler ve bileşenler ekleyebilirsiniz. Örneğin, sıcaklık sensörleri, butonlar veya motor sürücüleri ile projelerinizi genişletebilir ve daha ilginç uygulamalar oluşturabilirsiniz. Arduino ve ATtiny13 ile çalışmak, temel elektronik ve programlama becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olurken, aynı zamanda yaratıcı projeler üretmenizi sağlar. Unutmayın ki, pratik yaparak ve yeni projeler deneyerek bu becerilerinizi daha da geliştirebilirsiniz.